TOPKAPI SARAYI MÜZESİ BAŞKANI Bu ilk defa İran'dan gelen kardeş serginin Topkapı Sarayı'nda ağırlanmasıdır. Adeta iki bin yıllık beraberlik ve etkileşim bugün ifadesini buluyor. İran, Türk medeniyeti için en önemli alanlardan biridir. Her şeyden önce dilimiz, Farsçadan önemli miktarda kelime ödünç almıştır. Hatta İslamiyet'in intişarından sonra da Arapça sözlük hazinesi Farsça yoluyla Türkçeye girmiştir. İslamiyet'in kabulünden sonra da Türkçede bu itikatla ilgili "ramazan, oruç, peygamber, namaz" gibi sözler İran kaynaklıdır. Eski İran sanatı mitolojisi ve genelde şiiri Türkçe'nin şiir, edebiyat ve tasavvufunun şekillenmesinde çok önemli rol oynamıştır. Tabii şunu da belirtmek durumundayız, Farsçadaki Türkçe kelimeler hayatın her safhasını hatta idareyi ve askerlik alanını kapsamaktadır. Bunlar üç beş kelimeden ibaret değildir, bir lügat hacmindedir. İransız bir Türk dünyası ve Türklük olmadan İran düşünülemez. Bugünkü Orta Asya ve Maveraünnehir bölgesinde Orta çağ boyunca "Dari" dediğimiz yüksek Farsça konuşulurdu ve yazılırdı. Hiç şüphesiz ki bu nedenle, Orta Asya Türk medeniyeti içinde Fars dilinin önemi ve bu medeni kalıntılar, bugün dahi canlı olarak yaşamaktadır. İslamiyet öncesi dönemlere ait kazılardan çıkan eserler her iki camianın birbirine olan yoğun ilgisini göstermektedir. Hatta Türk şamanizminde dahi yakın zamanlara kadar tekrarladığımız bilgilerin pek doğru olmadığı, hiç değilse yeterli olmadığı açıktır. Tashihimizi, İran'ın eski dinleriyle mukayese ederek yapmamız gerekiyor. Dini ilişkilerimiz İslamiyet öncesi devirlere de uzanmaktadır. Hiç şüphesiz ki devlet teşkilatımızda, idare teşkilatlanmada eski İran imparatorluklarının etkisini, en başta kullanılan idari terminolojide görmek mümkündür. Buna karşılık askeri teşkilatta, İran'da bugün dahi Türklere ait terimlerin yaşadığı görülür. İran ismi, mensup olduğu dini İranlılardan gören Türklerin bu ülkeye bıraktığı bir addır. Selçuklulardan önce İran halkını ve ırkını ifade eden bu kelimenin yani (İranşehr) tabirinin bu kadar yaygın olarak kullanıldığını söylemek güçtür…

---