Byzantium, Byzantion, Antoniopolis, Yeni Roma, Konstantinopolis, Kostantiniyye, İstinpolin, Çarigrad, Dersaadet, Deraliyye, Asitane, İstanbul veya sadece Şehir (Polis) ... Her millet ona farklı bir dilden seslendi. Onun ismini sayıkladı rüyalarında. Efsaneleri, masal kayıklarına binerek kıtaların sınırlarından aktı. Rüyasını görenler, gerçeğiyle karşılaştıklarında hangisinin daha yaman bir avcı olduğuna karar vermekte zorlandılar. Şehir, M.Ö. 658 yılında Megara Kralı Byzas tarafından kuruluşundan bu yana geçirdiği 2661 (ikibinaltıyüzaltmışbir) yılı dolu dolu yaşamasını, üzerine kurulduğu benzersiz coğrafi konumuna ve aynı şekilde benzersiz avantajlarına borçludur. Doğu-batı, kuzey-güney deniz ve kara ticaret yollarının düğümlendiği bu mevki avantajı, daha Megaralılar zamanından itibaren cihangirlerin gözdesi yapmıştır İstanbul'u. Traklar, Persler, Spartalılar, Atinalılar, Makedonyalılar, Romalılar, Araplar, Ruslar, Bulgarlar ve Türkler bu şehri arzulayan ve bunun için yollara düşen kavimler yumağından birkaç ipliktir sadece. Philip Mansel'in deyişiyle, "Dünyanın arzuladığı şehir"dir o. Dünya, orada dürülmüş, toplanmıştır adeta. Eski adıyla Hipodrom, şimdiki Sultanahmet Meydanı'nda kendisini İstanbul'a getirten İmparator Büyük Theodosius ve elçileri kabul edişini gösteren Bizans saray kabartmalarıyla Dikilitaş, şehrin en yaşlı parçasıdır. O kadar yaşlıdır ki bu parça, Hıristiyanların hesaplarına göre Hz. İbrahim'in Mısır'a gidişinden tam 437 yıl önce Teb hanedanından Firavun Thothmosis'in ustaları onu yontup dikmişlerdir bile. Beni İsrail'in Mısır'ı terk edişlerini de görmüş olan bu ihtiyar, bu yıl 3735. yaş gününü kutlamaktadır! Yalnız Mısır mı? Ya Roma'dan gelenler? Atina'dan, Girit'ten, Efes'ten, Trabzon'dan, Kudüs'ten, Babil'den gelen parçalar? Ayasofya'nın dev sütunları, adeta bu şehrin köklerini yeryüzüne yaymak ve oturtmak için ya Truva'dan getirilmiştir ya da Efes'ten. Atina'dan, Ege adalarından sütunların da taşındığını biliyoruz Ayasofya'ya…

---